Thời tiết vùng Nam bộ, đất liền An Giang ảnh hưởng do bão và áp thấp nhiệt đới. Do vậy khi thời tiết mưa nhiều, kéo dài ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đàn vật nuôi dễ phát sinh dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm. Ngoài ra, khi mưa lớn kéo dài thường mang theo môi trường ẩm thấp, nhiệt độ thay đổi thất thường, nguồn thức ăn và nước dễ bị nhiễm bẩn là điều kiện phát tán mầm bệnh. Vì vậy, người chăn nuôi cần thực hiện tốt một số biện pháp sau để tăng khả năng chống chịu các tác động bất lợi của thời tiết gây nên.
Thực hiện trước mùa mưa bão: Chuồng gia cố chắc chắn, mật độ chuồng nuôi phù hợp. Kiểm tra hệ thống thoát nước thải, nơi chứa chất thải, thông cống rãnh, vùng mưa, bão cần dự trữ nguồn thức ăn cho gia súc, gia cầm, đảm bảo đủ số lượng và chất lượng các loại thức ăn xanh, thức ăn tinh bột, thức ăn hỗn hợp. Cung cấp đủ nước sạch cho vật nuôi, dự trữ hóa chất khử trùng nước khi bị ô nhiễm cho gia súc, gia cầm uống thêm vitamin, men tiêu hóa, chất điện giải tăng sức đề kháng.
Định kỳ phun thuốc sát trùng trong và ngoài chuồng nuôi để diệt mầm bệnh, hạn chế người ra vào, rắc vôi bột khử trùng khu vực nền và lối đi, tuyệt đối không nhập đàn mới trong thời gian mưa bão tránh mang mầm bệnh từ nơi khác về, đồng thời ngăn chặn mầm bệnh bên ngoài vào khu vực chăn nuôi.
Áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học, chủ động phòng bệnh bằng cách tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cho vật nuôi. Dữ trữ các loại vật tư, thuốc thú y cần thiết. Đối với với trâu, bò tiêm phòng lở mồm long móng, bệnh tụ huyết trùng… Đối với đàn heo tiêm phòng bệnh dịch tả heo, tụ huyết trùng, phó thương hàn, tai xanh… Đối với đàn gia cầm cần tiêm vắc-xin phòng bệnh cúm gia cầm, tụ huyết trùng, Newcastle, cầu trùng, Gumboro.
Thực hiện trong mùa mưa bão: Trong mùa mưa bão độ ẩm tăng cao, hầu hết các loại vi sinh vật có khả năng phát triển, gây bệnh trên gia súc, gia cầm, do đó các hộ chăn nuôi cần cung cấp nước sạch, phù hợp với từng lứa tuổi vật nuôi. Cần bổ sung dinh dưỡng, vitamin, men tiêu hóa, điện giải tăng sức kháng thể.
Trong mùa mưa chuồng trại ẩm thấp, ngập nước cần di dời đàn vật nuôi lên chỗ khô ráo, thường xuyên kiểm tra đàn gia súc, gia cầm khi phát hiện vật nuôi có triệu chứng như kém ăn, ủ rũ, cần cách ly ngay, khi vật nuôi có biểu hiện bất thường khi nghi ngờ mắc bệnh báo ngay cán bộ thú y địa phương, khi phát hiện gia súc, gia cầm chết phải đào hố chôn sâu, rắc vôi bột, xử lý bằng hóa chất khử trùng, tuyệt đối không bán chạy, không giết mổ gia súc gia cầm để tiêu thụ, vận chuyển, cần khuyến cáo, vận động bà con tuyên truyền thực hiện nghiêm phương châm “5 không”: Không giấu dịch; không mua bán vận chuyển, gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; không giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh hoặc chết; không vứt xác gia cầm bừa bãi ra môi trường; không để dịch lây lan sang người.
Thực hiện sau mùa mưa bão: Cần khôi phục chuồng trại, kiểm tra, sửa chữa, quét dọn, vệ sinh chuồng trại thu gom rác thải, hệ thống thoát nước, cần di chuyển gia súc, gia cầm vào chuồng khô ấm, cần thay đệm lót khô cho vật nuôi, không cho vật nuôi ăn thức ăn bị ẩm mốc, ôi thiu do mưa bão, theo dõi sức khỏe vật nuôi hàng ngày phát hiện vật nuôi có biểu hiện bất thường (như sốt bỏ ăn, ảnh hưởng đường hô hấp, rối loạn tiêu hóa, …) phải cách ly để điều trị, phun tiêu độc khử trùng bằng chất sát trùng tiêu diệt mầm bệnh toàn khu vực chăn nuôi.
Phòng chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm nhất là trong mùa mưa bão cần được các hộ chăn nuôi tổ chức thực hiện thường xuyên để giảm bớt thiệt hại cho người chăn nuôi, không chỉ là trách nhiệm của hộ chăn nuôi mà còn là yếu tố quyết định đến sự bền vững của ngành chăn nuôi tại địa phương.
Bài và ảnh: Diên Thị Thu Thùy
