Không bị ảnh hưởng do thời tiết nắng, mưa, có thể làm nhiều vụ trong một năm, nguyên liệu rơm có sẵn sau mỗi vụ thu hoạch lúa, phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm khí thải các-bon và tăng thu nhập là những lợi thế của mô hình trồng rơm trong nhà.
Với mục tiêu tạo điều kiện cho nông dân, Hợp tác xã (HTX) tiếp cận thêm nhiều mô hình nông nghiệp hiệu quả, mang lại kinh tế cho người nông dân cũng như phổ biến những mô hình hay. Sáng ngày 24/10, Trung tâm Khuyến nông An Giang tổ chức buổi tham quan mô hình trồng nấm rơm trong nhà của ông Huỳnh Văn Xế, là người có nhiều kinh nghiệm trồng nấm tại ấp Long Thành, xã Long Điền, tỉnh An Giang.
Tham dự ngày hội tham quan thu hoạch, đại diện Trung tâm Khuyến nông An Giang có bà Nguyễn Hồng Hà – Phó Trưởng phòng Thông tin Tuyên truyền (TTTT), bà Nguyễn Thị Mỹ Hạnh – Trưởng trạm KTNN khu vực Chợ Mới, cùng 35 nông dân và cán bộ trạm Kỹ thuật nông nghiệp từ các xã Giồng Riềng, Hòn Đất, Tân Hiệp, Châu Thành, An Châu và Chợ Mới cùng tham dự.
Thay đổi tư duy từ mô hình đơn giản
Việc ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn từ rơm rạ đã cho thấy sự thay đổi không chỉ trong tư duy mà cả trong đời sống của nông dân. Trước đây, người nông dân sau mỗi mùa thu hoạch lúa là ra đồng đốt rơm, giờ đã biết cách làm nấm rồi ủ trộn phân hữu cơ từ rơm, vừa có thêm thu nhập, không gây ngộ độc hữu cơ cho đất và quan trọng là không còn khói bụi từ việc đốt đồng.
Ông Huỳnh Văn Xế cho biết, ông bắt đầu trồng nấm rơm cách đây hơn 20 năm. Ban đầu, ông trồng ngoài trời, phụ thuộc vào thời tiết nên hiệu quả không cao. Nhận thấy trồng nấm trong nhà nhà thuận tiện, có thể kiểm soát môi trường để nấm phát triển, tránh được ảnh hưởng của mưa, nắng giúp nấm cho sản lượng cao và chất lượng tốt hơn.
Không chỉ cải thiện kinh tế gia đình, mô hình này còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Việc không còn đốt rơm ngoài đồng giúp hạn chế khói bụi, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giữ gìn cảnh quan nông thôn. Phân hữu cơ từ rơm sau khi trồng nấm cũng được ông Xế sử dụng để bón cho cây trồng khác, tạo nên một chu trình khép kín, hiệu quả.
Làm tăng giá trị rơm rạ – Hỗ trợ cho Đề án 1 triệu héc-ta
Sau mỗi vụ thu hoạch, có rất nhiều rơm rạ trên đồng ruộng, tuy nhiên, chỉ một số ít được mang ra để trồng nấm, che phủ, đóng hàng trái cây, làm thức ăn gia súc… phần còn lại vẫn bị đốt bỏ hoặc vùi vào ruộng gây lãng phí và gia tăng phát thải khí nhà kính. Trong bối cảnh Đề án 1 triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao phát thải thấp đang được triển khai, việc tận dụng rơm rạ để gia tăng giá trị kinh tế và giảm thiểu ô nhiễm môi trường trở thành một hướng đi đúng đắn.
Trong đó, mô hình trồng nấm rơm từ rơm rạ sau thu hoạch đang được nhiều nông dân áp dụng vì dễ thực hiện, chi phí thấp và mang lại lợi nhuận ổn định, giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, giảm thiểu lãng phí, giảm phát thải khí nhà kính và tạo giá trị gia tăng cho ngành lúa gạo.
Tại buổi tham quan ngày hội thu hoạch, bà Nguyễn Hồng Hà – Phó Trưởng phòng TTTT đã chia sẻ: việc tái sử dụng rơm rạ không chỉ giúp giảm chi phí đầu vào cho người nông dân mà còn góp phần cải thiện chất lượng đất, hạn chế sử dụng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Đây là một trong những giải pháp thiết thực để thực hiện mục tiêu phát thải thấp trong Đề án 1 triệu hecta, đồng thời nâng cao thu nhập và chất lượng sống cho người dân vùng lúa.
Qua buổi tham quan mô hình trồng nấm rơm trong nhà, có thể thấy được chúng ta còn xem nhẹ việc tận dụng rơm rạ. Nếu sử dụng rơm để trồng nấm, 1 ha rơm sẽ thu được 1 tấn nấm/năm, lợi nhuận bà con đạt được khoảng 6,5 triệu đồng/năm. Bã nấm sau đó được sử dụng để sản xuất phân bón hữu cơ, nông dân có thể thu thêm lợi nhuận khoảng 9,5 triệu đồng/năm.
Nếu mô hình được nhân rộng, sẽ đánh thức được giá trị mà rơm rạ mang lại, không chỉ trồng nấm, rơm cũng có thể làm đồ thủ công mỹ nghệ, làm thức ăn thô cho gia súc lớn, tạo cảnh quan sinh thái… quá nhiều lợi ích từ một phụ phẩm nông nghiệp vốn bị coi là rác thải.
Bài và ảnh: Lê Giang
